Kırmızı yanaklı tatlı su kaplumbağalarım (Trachemys scripta elegans) PRENSES, PRENS ve YAVRULARININ SAYFASI |
NEKROZ
Kaynak/Orijinal sayfa: http://www.wasserschildkroete.de/k-Nekrose.htm
Nekroz: Kaplumbağanın kafasında veya kabuğundaki dokuların ölmesidir.
Belirtileri: Kafada açık renkli delikler (deliğin altında kafatası kemiği net şekilde görülür) ve/veya kabuğunda etrafı siyahımsı olan açık renkli yerlerdir, bunlar gittikçe büyür; hastalığın ileri safhasında, kabuğundaki açık renkli olan bu yerler hafifçe kaşınıldığında kanama yapar. Nekroz bulaşıcı değildir.
Dikkat: Nekroz şunlarla karıştırılmamalı: Kabuklardaki açık renkli çamurumsu yumuşak yerler mantar istilası (Mantar sayfasına bakınız), açık renkli ve genelde nokta gibi yerler kalsiyum eksikliğinin sonucudur (Vitamin Eksikliği sayfasına bakınız).
Tedavisi: Kafadaki nekroz için Panolog merhem yardımcı olur. Kabuk nekrozları da Panolog ile tedavi edilir. Nekrozlu yerlere genelde mantarlar yerleşir (Mantar sayfasına bakınız). Panalog ile tedavide kaplumbağa yarım gün kuru yerde tutulmalı.
Panolog merhemin bulunamaması durumunda kortizonlu merhem, neomisin merhem ile değiş tokuş olarak (bir ondan bir ondan) kullanılabilir.
Dikkat: Nekrozlu yerlerin kaşınması esnasında kuvvetli kanama görüldüğünde (dikkatle yapılacak tedavi esnasında yapılmaması gerekirken yapılmışsa), bu durumda eczaneden alınacak olan Cehennem Taşı (gümüş nitrat dağlama kalemi) ile kanayan yerlere, kanama durana kadar nokta nokta, hafifçe dokunarak kanamayı durdurunuz.
İlaç üzerine: Kabuk nekrozu en iyi şekilde Panolog merhem ile tedavi edilir. Panolog antibiyotik, fungizid ve kortizon (yeni deri oluşumu için) içerir. (Not: Panolog merhem mantar tedavisi için uygun değildir; hava almayı önler ve böylelikle kabuk sertleşmez). Betaisodona merhem suya dirençli değildir ve etkili olmaz. Nekrozun ileri safhasında yardımcı olacak başka ilaçların da arayışı içindeyiz (buna yönelik açıklamalar bu sayfanın devamında). Panolog merhemin bulunamaması durumunda Parkesteron merheminin kullanılması. Bunun da bulunamaması durumunda şu iki merhemin kullanılması: Biri antibiyotik neomisin, diğeri ise derinin yeniden oluşumunu sağlayan kortizon.
Hastalığın nedenleri:
- Nekrozda pseudomonas sp.lerin olduğu kanıtlanmıştır. Bunlar göletlerin çamurunda rastlanan gram-negatif bakterilerdir, anaerobiktir (bknz; Anje D.: Sürüngenlerin Patolojisi. Doktora tezi, 1994 Münih, sayfa 27). Sadece, yıl boyunca gölette yaşayan kaplumbağalarda nekroz görüldüğünden ve gölet çamurunda pseudomonas sp.ler bulunduğundan, kaplumbağanın yıl boyu gölette yaşaması sağlık riskini ortaya çıkartmakta. Bu bakterilere karşı, Panolog ve Parkesteron merhemlerde bulunan neomisin etkin maddesi yardımcı olmaktadır. (Not: Pseudomanas sp. istilası, nekroz virüslerinin ardından ortaya çıkan sekonder enfeksiyon da olabilir; ayrıntılar aşağıda). Hemen hemen sadece Hint süs kaplumbağalarında rastlanan ağır durumlarda, ağır nekroz istilasına karşı neomisin enjeksiyonu bir çözüm olabilir.
- Daha eski bir hipoteze göre nekroza mikrofilaryalar, yani kandaki parazitler, neden olmakta (bknz; Runquist, Sürüngenler ve Amfibilerde Parazitler). İlaveten veteriner hekime, dışkıda ipliksi solucanların (nematodlar) bulunup bulunmadığı inceletilmeli; zira ipliksi solucanların iç organları da istila etmesiyle deri ve kabuk nekrozu görünümü ortaya çıkabilir (bknz; Hackbarth, Sürüngenlerde Hastalıklar). Göletlerden gelen kaplumbağalarda solucanlar üzerine dışkı testlerinin de yapılmasının kimseye bir zararı dokunmaz; zira gölet çamuru sadece bakterileri değil, genelde solucanları da barındırır, bu nedenle kışı gölette geçirmiş bir kaplumbağalarda solucan enfeksiyonu riski de vardır. İpliksi solucanların tespit edilmesiyle mutlaka Spartrix tabletler ile tedavi edilmeli [1 tablet Spartrix toz haline getirilir ve muza ilave edilerek muz ovalanıp ezilir, bu karışım plastik enjeksiyon ile su kaplumbağasına ağızdan verilir; bir hafta sonra aynısı tekrarlanır. Kaplumbağa diğer kaplumbağalardan ayrı tutulmalı ve filtre her hafta temizlenmeli; bilhassa kaplumbağadan halen solucan dökülüyorsa o su hemen değiştirilmeli. İpliksi solucanlara karşı Rundquiste göre (Sürüngenler ve Amfibilerde Parazitler) İvermectin 1 kez intramusküler olarak enjekte edilmekte (200 mg/kg). Rizikosu: Dozajın aşılması ölüme götürmekte, bu nedenle biz bunu henüz denemedik ve tavsiye de etmiyoruz]. Ayrıca biz nekroza paralel olarak solucan istilasına henüz rastlamadık.
Not: Şayet solucanlar iç organların iltihaplanmasına neden olmuş ve Spartrix etkili olmuyorsa, ilaveten Baytril enjekte edilmeli (iltihaplanma kendini karın kabuğunun kahverengimsi kırmızıya dönüşmesiyle belli eder). Baytril 4 gün arka arkaya 1 kg altı küçük kaplumbağalarda 0,2 ml dozda, 1 kg üzeri kaplumbağalarda 0,3 ml uyluk derisi altından enjekte edilir.
Emin olunması gereken bir şey daha varsa, o da balıklarda virüsler tarafından nekroz oluşması. Kaplumbağaların yıl boyu balıklarla birlikte göletlerde bakıldığı sıkça görülmekte; nekroza yakalanmış bu balıkların yenilmesiyle veya suya bulaşan virüsler tarafından nekroz kaplumbağaya bulaşır. Örneğin; tüberkülozun bile hasta balıklardan kaplumbağalara geçtiği belgelenmiştir. Nekroza neden olan virüste Rhabdoviridae söz konusudur. Bunlar göletlerde 10⁰C ısıda en iyi şekilde barınırlar. Nekroz virüsleri 15⁰C ısı üzerinde aktif değildir; bunlar sıcağa ve asitli ortama karşı hassastırlar. (Bknz: www.bvet.admin.ch/tiergesundheit/d/ausbild_beratung/tierseuchen/inf_haema_nekrose/inf_haema_nekro.html).
Derideki zayıf kan dolaşımı nekroza uygun zemin hazırlar (bknz; www.dicdata.de/imagine/nekrose.htm), soğuk yerde kışı geçiren kaplumbağalarda da durum böyledir.
Rhabdo virüsleri hücre çekirdeğini tahrip eder ve tahribe uğramış hücre materyali, ilaveten bakteriler ve mantarların istilasına uğrayan bir ocak etrafında toplanır (bknz; www.dicdata/imagine/nekrose.htm). Sonbahar ve ilkbahar aylarındaki ısı farklılıkları (havaların bir soğuyup bir ısınması) aynı şekilde nekroza uygun zemin hazırlar (bknz; www.bvet.admin.ch/tiergesundheit/d/ausbild_beratung/tierseuchen/inf_haema_nekrose/inf_haema_nekro.html); zira bu ısı farklılıkları soğukkanlı kaplumbağaların organizmasını strese sokar. Onların vücutsal fonksiyonlarının (solunum, kalp atışı, sindirim, hastalıklara karşı mücadelesi vs.) işlevselliği için sıcak ortama ihtiyaçları vardır. Aşırı nüfus da bir stres faktörü olarak aynı şekilde nekrozun yeniden patlamasını teşvik etmekte (bir üstteki aynı web sayfasında da değinildiği gibi).
Kabuk nekrozunun streptokok enfeksiyonundan kaynaklandığına dair bir teori daha bulunmakta. Bunun ise mikrobiyolojik olarak doku parçası analizi yoluyla henüz ispat edilmesi gerekiyor. Umarım bunu yakında başarırız. Aslında streptokoklar belirlenmekte; fakat bu da bir sekonder enfeksiyon da olabilir. Şu an önemli olan kabuğu neyin iyileştirdiği: Panolog merhem.
Tedavisinde bir preparat daha bulunmakta; Nu-Gel, imalatçının belirttiğine göre bu bakterileri hapsetmekte ve hücre kalıntılarını yiyen makrofajların oluşumunu destekler. Bu makrofajlar yaranın temizlenmesini sağlar ve sekonder enfeksiyonlara karşı yardımcıdır. Nu-Gelin imalatçısı, Nu-Gel sürülmeden önce, nekroz yarasının steril sofra tuzu çözeltisi ile hücre kalıntılarından temizlenmesi gerektiğini yazmakta. Fakat biz henüz denemedik; zira Panolog merhem ile oldukça iyi sonuçlar elde ediyoruz.
Buna ilaveten, virüslerin yayılmasını önleyen (onları izole eden/hapseden) ilaçları veteriner hekimimiz ile deneyeceğiz. Her ihtimale karşı, kışı soğuk geçirmelerinden sakınılmalı; zira nekroz ekseriyetle ölüme götürmekte. Bu sayfada, bundan sonraki nekroz tedavisi sürecinin devamına değineceğiz.
Bir kaplumbağa bakıcısının web sayfasındaki yazı başlığı: Biz Terramycin ve Surolan kullanmıyoruz, yardımcı olmuyor.
Kaplumbağalarda nekroz konusuna yönelik bilgi:
Nekroz ile ilgili olarak veteriner hekimimizi arşivlerimize yönlendirdik ve bizim tedavimizin kendi tedavisi gibi gerçekten aynı ve uygun olduğunu gördü. Ev Hayvanlarında Hastalıklarda tavsiye edilen; Tetracyclin (bizim kullandığımız Terramycin göz merhemi, suda oldukça iyi tutunuyor), Surolan ve Panolog karma tedavisi. Bilhassa çok ağır durumlarda Tentürdiyot sürülmeliymiş. Hayvan severlerin birlikte çalışmaları neticesi uygun sonuçlar alınması beni çok memnun etmekte. Önemli olan tedavi esnasında hayvanın mümkün olduğu kadar uzun süre kuru ortamda tutulması. Suya bıraktığım zamanlar hastalıklı yerleri kimi kez Vaseline ile kapatıyorum. Dün WDR televizyon programında birisinin bir kaplumbağayı buzdolabında kış uykusuna yatırmasını gördüğümde bir kaos yaşadım. En kötüsünü başardığımız halde ben halen yolun başındayım ve başka bilgilere sürekli ihtiyacımız var.
-Nekroz üzerine resimleri görmek için başlıktaki Kaynak/Orijinal sayfanın linkine tıklatabilirsiniz- |
Site içi arama: |
Bu sayfalarda bahsi, geçen tıbbi ürünlerin aynısı Türkiye'de bulunmayabilir; muadillerini de ancak veteriner hekimler belirler. |
KAPLUMBAĞA HASTALIKLARI |
ORG ve Tora Bora İnternet kitap satış siteleri ve kitabevlerinde |
NEKROZ |
|||
|