Kırmızı yanaklı tatlı su kaplumbağalarım (Trachemys scripta elegans)

PRENSES, PRENS ve YAVRULARININ SAYFASI

VİTAMİN-A ZEHİRLENMESİ

(DERİ SOYULMASI)

 

Belirtisi: Deri büyük parçalar halinde etten ayrılır, derinin kalktığı yerde kırmızı lekeler hatta çıplak et görünür, yani altta yeni bir deri oluşumu yoktur.

 

Dikkat: Deri yenilenmesi ile deri soyulması (derinin alttaki etten ayrılması) birbirine karıştırılmamalı. Deri yenilenmesinde zar gibi ince pul pul dökülen derinin altında yeni bir deri oluşmuştur; fakat deri soyulmasında durum böyle değildir, deri alttaki etten tamamıyla ayrılmıştır!

 

Nedeni: Genelde sürüngenlere bakmayan veteriner hekimlerin yüksek dozda vitamin A iğnesinin yapması ile aradan en az 1 hafta geçmesiyle deri soyulması görülür. Kimi kez akvaryumculardan veya “pet shop”lardan alınan yem takviyesi vitaminlerin fazla miktarda verilmesiyle de ortaya çıkar; burada satıcının daha fazla vitamin satmak için “ne kadar fazla vitamin verirsen o kadar iyidir” demesi etkili olur.

 

Tedavisi: Mutlaka sürüngenlere bakan bir veteriner hekime gidilmesi. Tutarlı antibiyozis, ılık siyah çay banyosu yaptırılması, suda çözünür antimikrobik bandaj ile açık lezyonların kapatılması. Evde temiz ve kuru bir yerde barındırılması, sadece yemini yemesi için suya bırakılması (her defasında taze ve temiz musluk suyu).  

 

 

 

HERMANN KAPLUMBAĞASINDA

(Trakya Kaplumbağası = Testudo hermanni)

DERİ SORUNU

 

-VİTAMİN A ZEHİRLENMESİ-

 

- Akdeniz cinsi kara kaplumbağaları  (Testudo greaca ve Testudo marginata Schoepf, 1972) için de geçerlidir-

 

 

Kaynak / Orijinal sayfa

http://www.t-hermanni.de/griech/grikrank/hautprobleme.php#hautablsung

 

Kara kaplumbağalarında da çeşitli deri sorunları ortaya çıkar. Derileri yaralanma veya (ardından gelecek olan) enfeksiyonlar ile değişime uğrayabilir. Deri sorunları ayrıca diğer hastalıklara, iç hastalıklara eşlik eden semptomlar olabilir (böbrek, bağırsak, ciğer sorunları, eksik/hatalı beslenme, bilhassa A vitamininin aşırı dozda verilmesi).

 

Benim tecrübelerime göre, gözlerinin yanı sıra derileri de hayvanın tüm sağlık durumunu yansıtmakta. Bu nedenle derilerinden çok şey okunabilir.

 

Fakat sorunların ne olduğunu tam anlamıyla anlamak için, sağlıklı bir kaplumbağanın derisinin nasıl göründüğünün bilinmesi gerekir.

 

Deri soyulması / Vitamin A zehirlenmesi:

 

Ne yazık ki kara kaplumbağası besleyenler veya genelde sürüngenlere bakmayan veteriner hekimler iyi niyet gösterisi olarak bitkiler ile beslenen kara kaplumbağalarına aşırı şekilde vitamin A preparatı vermekte.

 

Bilhassa bitkilerle beslenen, ihtiyacını ilk etapta günlük yediği yeşil bitkilerden alan kaplumbağaya (provitamin A = Karotin) bolca A vitaminin verilmesi düpedüz zehirlenmeye neden olmakta; zira A vitamini zaten yediği yeşilliklerle karaciğerde yeterli miktarda depolanır.

 

Zehirlenmeyi meslekten olmayanlar, amatörler bile, ilk etapta oldukça büyük ebatta derinin soyulmuş/kalkmış olmasıyla anlar. Bu o kadar ileri safhaya ulaşır ki, altta bulunan kas dokusu çiğ et görüntüsünde ortaya çıkar.

 

Bu görüntü, yanık deri görüntüsü ile aynıdır.

 

Bu durum kaplumbağaya sadece büyük bir acı vermekle kalmayıp, ayrılmış deri ile burada nem ve oksijen alışverişi bile mümkün olmaz (ki bunlar da normalde deri üzerinden gerçekleşir), ayrıca derinin ayrılmasıyla artık korunamayacak olan dokularda, içinde bulunulan odanın havasındaki mikropların/bakterilerin bulaşmasıyla ağır bir şekilde enfeksiyona uğrama rizikosu da ortaya çıkar.

 

Harici bu deri soyulmasına paralel şekilde akciğerlerde, bağırsak, böbrek, idrar torbası vs., iç mukoza tabakalarındaki çözülmeler bu organların işlevselliğinin yitirilmesine neden olur. Bunların yanı sıra A vitamininin depolandığı karaciğerin fonksiyonu da etkilenir. Bu nedenle kaplumbağalarda bulantılar başlar ve yediklerini kimi kez kusarlar. İleri vakalarda artık bir şey yemezler. Vitamin A zehirlenmesi ne yazık ki ölüme kadar götürür.

Vitamin preparatların verilmesinin ardından (kendiniz vermişseniz veya herhangi bir veteriner hekim tarafından enjekte edilmişse) deri soyulması görüldüğünde derhal kaplumbağalar konusunda uzman bir veteriner hekime gidilmeli, kaplumbağa hemen tedavi edilmeli.

 

Şayet hemen, kısa sürede uzman bir veteriner hekim bulma şansınız yok ise (örneğin; hafta sonu) bu durumda kendi yapabilecekleriniz:

 

- Kaplumbağayı ayrı bir teraryuma koyunuz. Kesinlikle açık havada serbest dolaşmamalı ve balkon-teras gibi açık havaya da bırakılmamalı!

 

- Teraryumun dibine parçalara ve liflere ayrılmayan temiz bir örtü seriniz (örneğin; kâğıt mutfak havlusu, yeni yıkanmış temiz havlu veya temiz gazete kâğıtları). Zemine kesinlikle başka substratlar (toprak vs.) sermeyiniz. Teraryum tozlu ortamlardan uzak tutulmalı, tozdan korunmalı.

 

- Teraryuma sineklerin girmemesi için her tarafı mutlaka sineklik ile kapatılmalı, böylelikle sineklerin (meyve sinekleri dahil) ayakları ile taşıdığı bakterileri/mikropları hatta yumurtalarını açık doku üzerine bırakmaları önlenmiş olur (et sinekleri, ev sinekleri).

 

- Teraryum mutlaka oda sıcaklığında olmalı, yani ilaveten herhangi bir lamba, ısıtıcı lamba konulmamalı!

 

- Eczaneden steril su veya “steril salin / ringer solüsyonu” alınız ve zaman zaman açık doku yüzeylerine tampon ile yavaş yavaş ve çok dikkatli şekilde sürerek oraların nemli kalmasını sağlayınız. Bu esnada çok dikkatli olunuz, çünkü kaplumbağa çok acı çeker. Bunun için yine eczaneden temin edeceğiniz steril tamponlar kullanınız.

 

- Kaplumbağaya her gün 1-2 defa ılık siyah çay banyosu yaptırınız (içinde başka hiçbir aroma veya katkı olmamalı). Çay taninleri açıkta kalan dokuların bir tür konservasyonunu (korunmasını) sağlar ve anti-inflamatuar etki gösterir.

 

- Banyo suyu olarak papatya çayı veya başka sıvılar kullanmayınız, veteriner hekimin önerdiklerinin haricinde herhangi bir dezenfeksiyon maddesi de kullanılmamalı.

 

- Kaplumbağayı başka acılara maruz bırakmamak için mümkün olduğu kadar rahatsız etmeyiniz.

 

- Tüm bunların ardından antibiyotik tedavisi ve/veya kaplumbağanın ağrısının giderilmesi için mutlaka veteriner hekime götürünüz.

 

Vitamin A zehirlenmesi tedavisi mutlaka kaplumbağalara bakan veteriner hekimler tarafından yapılmalı. Sadece onların ortaya çıkan harici semptomların tedavilerini yapma şansları vardır: Enfeksiyonların önlenmesi için antibiyotik tedavisi, maruz kalan doku yüzeylerinin tedavisi, iç mukozaların onarılmasına yardımcı olacak preparatların hazırlanması, etkin ağrı tedavisi, muhtemelen kaplumbağanın zoraki beslenmesi vs. Kaplumbağanın veteriner hekim yanında yatılı tedavisi daha uygun olur; zira muayenehanesindeki ortam, enfeksiyon rizikosunu oluşturmayacak bakteri ve mikroplardan yoksun temiz bir hava olacaktır, ayrıca kaplumbağanın durumu ağırlaştığında hemen gereken müdahalede bulunabilir.

 

Gereken uygun tedavinin ardından bir süre sonra yine deri soyulmaları görülebilir. Hatta tedavi sonrası, birkaç hafta süren yeni deri oluşumunun ardından bile yeniden soyulmalar görülebilir. Sonradan ortaya çıkabilecek bu soyulmalar dalga dalga gelebilir; zira fazladan alınan A vitamini kolayca dışarıya atılamamakta. Vücut bunu yavaş yavaş, zamanla tasfiye eder ve kullanır.          

 

Önemli bir not:

 

Şayet bu durumda olan bir kaplumbağayı herhangi bir veteriner hekime götürdüğünüzde, onun ilk önlem olarak vitamin kokteyli hazırladığını görürseniz, kaplumbağayı alarak orayı derhal terk ediniz.

 

 

Bu makalenin hazırlanmasında yardımcı olan Sayın Dr. Markus Baur’a (Münih Üniversitesi Veteriner Kliniği Zooloji Enstitüsü) kalpten teşekkür ederim (www.t-hermanni.de). 

http://www.t-hermanni.de, 
www.t-hermanni.de/griech/grikrank/hautprobleme.php#hautablsung

Arka bacaklarda deri soyulması

(Resim: Erik O.)

Site içi arama:

Bu sayfalarda bahsi, geçen tıbbi ürünlerin aynısı Türkiye'de bulunmayabilir; muadillerini de ancak veteriner hekimler belirler.

          KAPLUMBAĞA HASTALIKLARI

ORG ve Tora Bora
 -Olaylar, Rüyalar, Gerçekler ve Tora Bora Kalesi- 
Realist Roman - Natüralist Roman 
İnternet kitap satış siteleri ve kitabevlerinde

ORG ve Tora Bora

İnternet kitap satış siteleri

ve

kitabevlerinde

www.turgaybozkurt.com

AKCİĞER ENFEKSİYONU / ÜŞÜTME 

DURGUNLUK, İŞTAHSIZLIK

KRAMP

ÖLDÜĞÜNÜN ANLAŞILMASI

ALGLER (su yosunları) 

GÖZ HASTALIKLARI

KULAK İLTİHAPLANMASI

PARAZİTLER

AMİP

GUT HASTALIĞI

LEGENOT (yumurta sıkışması)

PENİS ve BAĞIRSAK SARKMASI

APSE

HERPES (uçuk)

MANTAR 

RAŞİTİZM

BÖBREK ENFEKSİYONU  

İSHAL ve KABIZLIK

METABOLİZMA

SÜLÜK

DERİ YARALANMALARI 

KABUK KIRIĞI, Delik, Beyaz leke 

NEKROZ

VİTAMİN EKSİKLİĞİ

DERİ ve KABUK  YENİLENMESİ               

KAMÇILILAR (Flagellata)

ÖDEM

VİTAMİN A ZEHİRLENMESİ, DERİ SOYULMASI

 

TIRNAK SORUNU

SALMONELLA HAKKINDA

VİTELLÜS KESESİ